Problem polega na tym, że przychodzi taki moment kiedy to wyręczanie zaczyna nam uwierać. W konsekwencji tego, dziecko dowiaduje się od nas, że jest leniwe, nie można na nim polegać, w niczym nie pomaga, a nawet nie potrafi zająć się własnymi obowiązkami szkolnymi. Frustracja rośnie, w nas i w nich. 

Jeśli kontrolujemy dzieci, nie uczą się one odpowiedzialności, ponieważ uczymy się poprzez ćwiczenie, powtarzanie. Małe szlaki nerwowe przekształcają się w obszerne autostrady i w końcu nasze nieporadne kiedyś działania, stają się nawykiem. Jeśli my-dorośli ciągle bierzemy odpowiedzialność za dzieci, gderając, przypominając, mówiąc co w tym momencie, co za chwilę – to one nie trenują tej umiejętności …

Mamy takie wewnętrzne przekonanie, że musimy kontrolować dzieci bo: 

• jak odpuszczę i coś się stanie to zjedzą mnie wyrzuty sumienia (będę myśleć o sobie, że jestem złym rodzicem)

• jak raz dasz sobie wejść na głowę to potem już tak zostanie

• mamy przekonanie o nadchodzącej katastrofie

• jak nie sprawdzę czy dobrze zrobione, to będzie źle zrobione

• jeśli nie będę kontrolować to stanie się coś złego

Obawy te mogą być słuszne ponieważ dawanie dzieciom większej przestrzeni wolności i odpowiedzialności to ZA MAŁO, żeby zbudować u nich poczucie wolności i odpowiedzialność. Jeśli nie wiemy jak zaszczepić w dzieciach więcej odpowiedzialności i samodzielności w bezpieczny, z naszej perspektywy sposób, warto zastosować POZYTYWNĄ DYSCYPLINĘ, która uczy dziecko życiowych kompetencji a nas uwalnia od lęku o nie. 

Jak?

• Najpierw budujemy z dzieckiem PLAN – (pracy domowej, obowiązków, poranka, przygotowania śniadań, wyjścia do sklepu, na imprezę, itp.) 

• Plan budujemy RAZEM  z dzieckiem pytając o jego potrzeby i pomysły na rozwiązania

• Dodajemy swoje potrzeby i propozycje

• Negocjujemy

• Spisujemy (dzieci młodsze mogą narysować piktogramy)

• Pytamy jak poszło Ci zrealizowanie planu? Co teraz mamy w planie? o której chcesz być w szkole i co do tego czasu musi być zrobione?

Kiedy zobaczycie, że Wasze dzieci realizują małe plany, wzrośnie wasze poczucie zaufania do niego, zmaleje potrzeba kontroli lęku o nie. Dzieci nabiorą pewności siebie, będą samodzielne, odważniejsze i przygotowane na radzenie sobie bez rodziców. 

Poniżej lista podstawowych, przykładowych spraw, które mogą samodzielnie wykonywać dzieci w zależności od wieku. Sprawdź, czy Twoje dziecko wykonuje te zadania!

PIERWSZOKLASISTA ( 6-8 r.ż.)

W tym wieku dzieci doskonalą technikę wykonywania różnych czynności, zaczynają się też uczyć metodą prób i błędów. Potrafią:

1. samodzielnie wybrać ubranie na następny dzień
2. samodzielnie się ubrać
3. ładnie pościelić łóżko
4. być gotowym do szkoły przed śniadaniem
5. wynieść śmieci
6. zacząć segregować odpady
7. ścierać kurze raz w tygodniu
8. chować naczynia do zmywarki
9. sprzątnąć swój pokój
10. nakryć do stołu
11. spakować tornister/plecak
12. opróżnić zmywarkę z niektórych naczyń (np. sztućce, garnki)
13. schować ubrania (ze wskazówkami od rodziców)

DRUGOKLASISTA (7-9 r.ż.)

1. przygotować sobie śniadanie mając do dyspozycji ograniczoną liczbę produktów
2. odczytać godzinę z zegarka ze wskazówkami
3. spakować i rozpakować tornister
4. samodzielnie przygotować skromny posiłek (np. kanapkę)
5. opłukać naczynia i schować do zmywarki
6. zetrzeć kurze o odkurzyć dodatkowy pokój (poza własnym)
7. włączyć mikrofalówkę i toster

TRZECIOKLASISTA (8-10 r.ż.)

1. pomóc w ułożeniu menu
2. napisać listę zakupów
3. przygotować prosty posiłek dla rodziny
4. złożyć pranie
5. segregować wyprane ubrania
6. samodzielnie schować własne ubrania do szafki, komody
7. kontrolować stan posiadania jeśli chodzi o akcesoria do szkoły i zaopatrywać się w te, które są mu potrzebne

CZWARTO I PIĄTOKLASISTA (11-12 r.ż.)

1. odkurzyć swój pokój
2. zrobić zakupy z listą
3. umyć okna
4. gotować proste potrawy
5. pomóc w ogrodzie (koszenie trawy, pielenie)
6. opiekować się młodszym rodzeństwem
7. umyć mopem podłogę
8. posprzątać kuchnię i łazienkę
9. obsłużyć pralkę i zmywarkę (pod nadzorem rodzica)

Nie wyręczajmy dzieci w ich obowiązkach szkolnych. Brak notatki, zadania, podręcznika niech będzie sposobem na uczenie się odpowiedzialności. Uczeń, który ponosi konsekwencje swoich zaniedbań, uczy się, że są one naturalną rzeczą i nie należy się ich obawiać, bo każdą “wpadkę” można naprawić. Będzie wrastał w przekonaniu, że realnie ma wpływ na swoje życie a świat nie musi budzić lęku. 

Nie wyręczajmy dzieci, uczmy odpowiedzialności a nasz lęk o nie będzie znacznie mniejszy, wzrośnie wiara dziecka w siebie a nas – rodziców rozpierać będzie duma. 

Nie krytykujmy – zaangażowanie dziecka w domowe obowiązki niesie wiele korzyści. Dziecko nie tylko nabywa przydatnych umiejętności, ale czuje się  potrzebne. Gdy dziecko popełnia błędy unikajmy krytyki – pamiętajmy, że to dopiero etap nauki, krytyka może je zniechęcić do podejmowania kolejnych prób. 

Powodzenia!!